ปวดท้องน้อยด้านขวา สาเหตุเกิดจากอะไร? เช็กอาการฉุกเฉินด่วน!

     อาการปวดท้องน้อยด้านขวา เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยและสร้างความกังวลใจ เพราะตำแหน่งนี้มีอวัยวะหลายส่วนที่อาจเป็นสาเหตุได้ เช่น ไส้ติ่ง ปีกมดลูก หรือไต  อาการปวดนี้อาจมีทั้งแบบปวดจี๊ดๆ หรือปวดหน่วงๆ ที่แตกต่างกันไปตามสาเหตุ ซึ่งการเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับอาการและสาเหตุนั้นจะช่วยให้รู้จักวิธีดูแลและเมื่อไหร่ควรไปพบแพทย์ได้อย่างเหมาะสม

     ในวันนี้เราจะอธิบายถึงสาเหตุหลักของอาการปวดท้องน้อยด้านขวา พร้อมทั้งเคล็ดลับการสังเกตอาการและวิธีป้องกัน เพื่อให้ทุกคนที่กำลังมีอการนี้สามารถเข้าใจได้ง่าย และสามารถจัดการกับอาการปวดท้องได้อย่างถูกวิธี

สาเหตุหลักของอาการปวดท้องน้อยด้านขวา

อาการ ปวดท้องน้อยด้านขวา โดยเฉพาะในผู้หญิง สามารถแบ่งสาเหตุออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ ตามอวัยวะที่เกี่ยวข้อง:

1. ภาวะฉุกเฉินที่ต้องระวังเป็นพิเศษ (🚨 อันตราย!)

• ไส้ติ่งอักเสบ (Appendicitis): เป็นสาเหตุที่พบบ่อยและอันตรายที่สุด อาการมักเริ่มจากปวดรอบสะดือแล้วย้ายมาปวดจุกๆ ที่ท้องน้อยด้านขวา มีไข้ คลื่นไส้ อาเจียน และอาการปวดจะมากขึ้นเมื่อขยับตัว หากมีอาการนี้ ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที!

• นิ่วในท่อไต (Kidney/Ureteral Stones): หากก้อนนิ่วเคลื่อนตัวลงมาที่ท่อไตด้านขวา จะทำให้มีอาการปวดเกร็งเป็นพักๆ อย่างรุนแรง (ปวดบิด) ร้าวไปด้านหลังหรือขาหนีบ อาจมีเลือดออกปนในปัสสาวะ

• ถุงน้ำรังไข่แตกหรือบิดขั้ว (Ovarian Cyst Rupture/Torsion): พบได้ในผู้หญิงที่มีซีสต์รังไข่อยู่แล้ว เมื่อซีสต์แตกหรือเกิดการบิดขั้วของรังไข่ จะมีอาการ ปวดท้องน้อยด้านขวาเฉียบพลัน รุนแรงมากจนหน้ามืด ต้องรีบรับการผ่าตัดด่วนเพื่อรักษาชีวิตและรังไข่

2. สาเหตุทางนรีเวชที่พบได้บ่อย

• ปีกมดลูกอักเสบ (Pelvic Inflammatory Disease - PID): การติดเชื้อในระบบสืบพันธุ์ส่วนบน (มดลูก, ท่อนำไข่) อาจทำให้เกิด ปวดท้องน้อยด้านขวา ร่วมกับตกขาวผิดปกติ มีไข้ และปวดขณะมีเพศสัมพันธ์

• การตั้งครรภ์นอกมดลูก (Ectopic Pregnancy): เป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต หากไข่ที่ผสมแล้วไปฝังตัวในท่อนำไข่ด้านขวา จะมีอาการ ปวดท้องน้อยด้านขวา ร่วมกับเลือดออกทางช่องคลอด และอาจมีอาการช็อกได้หากท่อนำไข่แตก

• ปวดระหว่างตกไข่ (Mittelschmerz): เป็นอาการปวดหน่วงๆ ที่เกิดจากการตกไข่ มักเกิดบริเวณท้องน้อยด้านใดด้านหนึ่ง (เช่น ด้านขวา) และจะหายไปเองภายใน 1-2 วัน ไม่เป็นอันตราย

3. สาเหตุอื่นๆ (อาหารและการขับถ่าย)

• อาการท้องผูก (Constipation): หากอุจจาระคั่งค้างในลำไส้ใหญ่ส่วนปลายด้านขวา อาจทำให้รู้สึกปวดหน่วงๆ หรือแน่นท้อง

• ลำไส้อักเสบหรือติดเชื้อ (Gastroenteritis): อาการปวดท้องจากภาวะนี้มักมาพร้อมกับท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน แต่ถ้าการอักเสบเกิดขึ้นที่บริเวณลำไส้ด้านขวา ก็จะรู้สึก ปวดท้องน้อยด้านขวา ได้

• ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบเรื้อรัง (Chronic Pelvic Pain): อาการปวดที่เกิดขึ้นต่อเนื่องนานกว่า 6 เดือน แม้จะรักษาตามสาเหตุแล้ว อาการปวดก็ยังคงอยู่ ซึ่งอาจต้องมีการรักษาเฉพาะทางด้านอาการปวด

     หากอาการ ปวดท้องน้อยด้านขวา ของคุณเข้าข่ายกลุ่มอาการฉุกเฉิน อย่าลังเลที่จะไปพบแพทย์เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้องและรับการรักษาอย่างเหมาะสมนะคะ เพราะการตรวจร่างกายและการอัลตราซาวนด์คือวิธีที่ดีที่สุดในการค้นหาว่าสาเหตุของ ปวดท้องน้อยด้านขวา เกิดจากอะไร

คำถามที่พบบ่อย (FAQs)

1. อาการปวดท้องน้อยด้านขวาที่สัมพันธ์กับรอบเดือน ปกติหรือไม่?

• ตอบ: หากเป็นการปวดหน่วงๆ เล็กน้อยในช่วงตกไข่ (ปวดท้องน้อยข้างเดียว) หรือปวดเล็กน้อยถึงปานกลางก่อนหรือระหว่างมีประจำเดือน ถือเป็นเรื่องปกติค่ะ แต่ถ้าปวดรุนแรงมากจนต้องขาดงานหรือทานยาแก้ปวดในปริมาณมาก อาจเป็นสัญญาณของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หรือซีสต์รังไข่ ควรรีบปรึกษาคุณหมอค่ะ

2. ปวดท้องน้อยด้านขวาเรื้อรัง ควรทำอย่างไร?

• ตอบ: หากมีอาการ ปวดท้องน้อยด้านขวา ติดต่อกันนานกว่า 6 เดือน โดยที่อาการไม่รุนแรงแต่ไม่หายขาด คุณควรไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านนรีเวชหรือศัลยแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุอย่างละเอียด เช่น การติดเชื้อเรื้อรัง, ลำไส้แปรปรวน (IBS), หรือภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบเรื้อรังค่ะ

บทความที่คุณอาจสนใจ

• 5 โรคที่ต้องระวัง เมื่อมีอาการปวดท้องด้านขวา

• 9 ตำแหน่งปวดท้อง ปวดตรงไหนเป็นโรคอะไรได้บ้าง