5 สาเหตุของผื่นคัน ผื่นคันตามตัวเกิดจากอะไร ทำไมยิ่งเกา ก็ยิ่งคัน !!
ถ้าใครเคยเป็นผื่นคัน หรือลมพิษ คงเข้าใจความทุกข์ทรมานเป็นอย่างดีค่ะ บางคนเป็นผื่นปื้นนูนแดง บางคนก็เป็นผื่นขนาดใหญ่เท่าฝ่ามือ ยิ่งถ้าเป็นตอนกลางคืน หรือเป็นตอนที่เราไม่มียารักษายิ่งแย่เข้าไปใหญ่เลย อาการผื่นคันนั้นสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกช่วงอายุและทุกส่วนในร่างกายค่ะ ซึ่งบางครั้งเราก็ไม่รู้สาเหตุว่าเกิดมาจากอะไร วันนี้เราจะมาดูกันว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดผื่นคันได้นั้นมีอะไรบ้าง และเราจะป้องกันอย่างไรได้บ้างค่ะ
สาเหตุของผื่นคัน
ผื่นคัน หรือ Urticaria มีลักษณะเป็นปื้น บางครั้งก็มีขนาดใหญ่ บางครั้งก็มีขนาดเล็ก มีอาการคันร่วมด้วย ในบางครั้งเมื่อเราเกาที่บริเวณผื่นเหล่านี้ก็จะขยายพื้นที่ไปเรื่อยๆ ซึ่งผื่นคันเหล่านี้มีหลายสาเหตุ ซึ่งสาเหตุแรกก็คือ
1. อาหาร
อาหารโดยส่วนใหญ่ที่สามารถสร้างผื่นคันได้ ก็คืออาหารทะเล ไข่หรือถั่ว ซึ่งหากเราเกิดผื่นคันจากอาหารเหล่านี้ให้สังเกตว่า มักจะเกิดได้ทั่วทั้งตัว ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหลัง หน้า คอ แขนและขา ซึ่งหากเรากินอะไรแล้วผื่นขึ้นทุกครั้ง ให้คิดไว้เลยว่าอาหารชนิดนี้นั้นเป็นสาเหตุของผื่นคันของเรา ถ้าอยากจะทดสอบก็ให้ลองเลิกกินอาหารเหล่านั้นไปสักประมาณ 1 สัปดาห์ จากนั้นให้ลองกลับไปกินอาหารเหล่านั้นใหม่ หากเราแพ้ เมื่อกินเข้าไปจะมีผื่นขึ้นมาค่ะ แต่หากกินแล้วผื่นไม่ขึ้น ก็อาจเป็นไปได้ว่าเราไม่แพ้อาหารเหล่านั้นค่ะ
2. ออกไปนอกบ้าน
การออกไปนอกบ้าน เราอาจจะไปเจออะไรก็ไม่รู้ เช่น โดนแมลงสัตว์กัดต่อยโดยไม่รู้ตัว โดนสารต่างๆ เช่น PM 2.5 ซึ่งหากบางคนที่แพ้ฝุ่น การออกไปข้างนอกแล้วสัมผัสกับ PM 2.5 ก็ทำให้ผื่นขึ้นทั้งตัวได้ บางรายแพ้อากาศร้อน แพ้มลพิษ แพ้อากาศแห้ง ซึ่งอาการแพ้เหล่านี้ไม้ได้เป็นภูมิแพ้ เพียงแต่จะกระตุ้นให้ร่างกาย sensitivity หรือไวต่อการสัมผัสต่อสิ่งต่างๆ มากขึ้น เมื่อเราไวต่อสิ่งต่างๆ มากขึ้น ก็มีโอกาสที่จะแพ้สิ่งต่างๆ ได้ง่ายขึ้นค่ะ
3. โรคประจำตัว
โรคประจำตัวหลายๆ โรคก็สามารถที่จะทำให้เกิดผื่นขึ้นตามลำตัวได้ รวมไปถึงโรคประจำตัวที่ร้ายแรง เช่น โรคมะเร็ง มะเร็งต่อมน้ำเหลือง โรคที่เกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ ก็สามารถที่จะทำให้เกิดผื่นแพ้ตามลำตัวได้เหมือนกัน ผู้ที่ติดเชื้อ HIV ก็อาจจะเกิดอาการแพ้ขึ้นตามลำตัวได้ เพราะฉะนั้นการที่เราเป็นผื่นแพ้ บางทีเราก็ต้องมาดูว่าเรามีโรคประจำตัวอะไร และโรคประจำตัวนั้นสามารถรักษาได้หรือทำให้ทุเลาลงได้หรือไม่ เพื่อที่อาการผื่นแพ้จะได้หายไปค่ะ
4. ออกกำลังกาย
การออกกำลังกายทำให้เกิดผื่นคันได้หรือไม่ บอกเลยว่าทำให้เกิดผื่นคันได้ค่ะ ทำไมการออกกำลังกายทำให้เกิดผื่นคันได้ ก็ต้องอธิบายแบบนี้ โดยปกติการออกกำลังกาย เช่นการวิ่งหรือการเล่นเวทเทรนนิ่ง ร่างกายจะหลั่งสารในกลุ่มของสารคัดหลั่งออกมา หากออกมามากเกินไป มันจะแทรกซึมออกมาตามผิวหนังของเรา และทำให้เราเกิดอาการแพ้หรือเกิดอาการคันได้ค่ะ
5. เครียด
ความเครียดทำให้เราเกิดปัญหาได้หลายอย่าง และสามารถทำให้เกิดผื่นคันได้ด้วยค่ะ เพราะว่าอาการเครียดจะกระตุ้นให้ร่างกายหลั่ง histamine (ฮิสตามีน) และสารนี้เองที่ทำให้ร่างกายเกิดอาการคันและผื่นค่ะ ความเครียดเกิดได้จากหลายสาเหตุ อย่างเช่น งาน เงินทอง เรื่องครอบครัว หรือแม้แต่การพักผ่อนน้อยก็ทำให้ผื่นขึ้นได้ การดูแลสุขภาพให้ดี ไม่ให้เกิดความเครียดจึงเป็นวิธีที่ช่วยลดอาการผื่นคันได้ค่ะ
