8 เคล็ด (ไม่) ลับ...พิชิตมะเร็งให้อยู่หมัด ด้วยกำลังใจ
ไม่ว่าใครก็ตาม เมื่อทราบว่าป่วยด้วยโรคมะเร็งนั้นแน่นอนว่าต้องเกิดความหวั่นใจ ความหวาดกลัวและไม่สามารถสงบใจได้ และอาจจะทำให้ผู้ป่วยเกิดความกังวลใจ หดหู่จนเกิดเกิดภาวะซึมเศร้าขึ้นมา
ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติชี้ว่า สถานการณ์โรคมะเร็งในประเทศไทยปัจจุบัน จำนวนผู้ป่วย มีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตลอด 20 ปีที่ผ่านมา และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 ของคนไทย โดยแต่ละปีมีผู้ป่วยมะเร็งรายใหม่กว่า 130,000 ราย และมีผู้ป่วยที่เสียชีวิตมากกว่า 60,000 ราย แนวโน้มที่จำนวนผู้ป่วยมะเร็ง จะเพิ่มขึ้นอีกอย่างต่อเนื่อง ถึงประมาณ 3.5% ต่อปี
ศ.ดร. พิเชษฐ์ วิริยะจิตรา หัวหน้าคณะนักวิจัย Operation BIM กลุ่มผู้วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อดูแลสุขภาพผู้ป่วยมะเร็ง และปัญหาสุขภาพจากโรคต่างๆ กล่าววิธีปฏิบัติตัวเบื้องต้นหากมีคนใกล้ชิดป่วย หรือสร้างกำลังใจอย่างไรเมื่อเราเป็นผู้ป่วยเอง เพราะกำลังใจเป็นสิ่งแรกที่สำคัญในการร่วมเผชิญปัญหา และช่วยลดความวิตกกังวลทั้งตัวผู้ป่วย และญาติของผู้ป่วย
8 เคล็ด (ไม่) ลับ...พิชิตมะเร็งให้อยู่หมัด ด้วยกำลังใจ
ยอมรับแล้วก้าวต่อไป
- ผู้ป่วย – มันคือเรื่องจริงที่เกิดขึ้นแล้ว ความทุกข์ท้อใจ กังวล เหนื่อยล้า มารุมเร้าเป็นธรรมดาในที่สุดคุณจำเป็นต้องยอมรับให้ได้ ยิ่งยอมรับเร็วเท่าไหร่ ก็จะจัดการปัญหาอย่างไรได้รวดเร็วขึ้นเท่านั้น
- เพื่อนหรือญาติ -คุณจำเป็นต้องเข้มแข็ง ยอมรับ และเข้าใจสถานการณ์ก่อน จึงจะไปสร้างกำลังใจให้ผู้ป่วยยอมรับได้อย่างมีพลัง สารพัดคำปลอบโยนจากคนที่เข้าใจใกล้ชิด คือยาบบรรเทาขนานแรกที่จะใช้ได้ในยามนี้
ลดความกังวล-เติมกำลังใจ
- ผู้ป่วย-กล้าพูดคุยกับครอบครัว เพื่อนฝูง คนใกล้ชิด เพื่อระบายความกังวลใจ และหาทางออกร่วมกันหลายหัวย่อมดีกว่าหัวเดียวแน่นอน
- เพื่อนหรือญาติ - ให้ผู้ป่วยได้ระบายความทุกข์ หลีกเลี่ยงการพูดถึงความเปลี่ยนแปลงหรือความผิดปกติด้านร่างกาย รูปลักษณ์ และเรื่องแง่ลบของโรคมะเร็ง แล้วเติมความสุข ให้กำลังใจ เพื่อผู้ป่วยจะก้าวผ่านความทุกข์ท้อ กังวลใจ ไปได้
เข้าถึงรายละเอียดในการจัดการ
- ผู้ป่วย- ต้องมีส่วนร่วมคิด ร่วมหาทางรักษา จนตัวเองเข้าใจและพอใจ รวมถึงการปฏิบัติตนที่ถูกต้องระหว่างการรับการรักษา เพื่อลดความผิดพลาด หรือทำให้การรักษาไม่ต่อเนื่อง
- เพื่อนหรือญาติ - หลังพบความเสี่ยงและได้ข้อสรุป ญาติต้องร่วมคิด ตัดสินใจ ตลอดจนการปฏิบัติตัวและอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน ลดโอกาสติดเชื้อต่างๆ ซึ่งเป็นอีกอุปสรรคสำคัญในการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคมะเร็ง
ศึกษาเพิ่มเติมเสริมการรักษา
- ผู้ป่วย - ควรรู้จักธรรมชาติของโรค เพื่อที่จะเข้าใจและตั้งรับถึงการเปลี่ยนแปลงในแต่ละอาการ ซึ่งจะช่วยลดความวิตกกังวลได้ในระดับหนึ่ง รวมถึงพัฒนาสภาพจิตใจ คิดแต่สิ่งที่ทำให้ตัวเองมีความสุข และมีความมั่นใจเต็มเปี่ยม
- เพื่อนหรือญาติ – ศึกษาหาข้อมูลในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งเพิ่มเติม เพื่อให้การรักษาเป็นไปอย่างดีต่อเนื่อง
ออกกำลังกายและมีกิจกรรมไม่ขาด
- ผู้ป่วย – ออกกำลังกายไม่หักโหม ช่วยให้ร่างกายสดชื่น นอนหลับสนิท กระตุ้นการอยากอาหาร การไหลเวียนเลือด และลดโอกาสท้องผูก หากไม่ไหวขอให้พยายามเคลื่อนไหวร่างกายเสมอ ไม่นอนติดเตียงหรือนั่งติดเก้าอี้
- เพื่อนหรือญาติ – กิจกรรมที่ช่วยให้ผู้ป่วยไม่ทรุด คือ พาเขาออกกำลังกาย ขยับตัวสม่ำเสมอ ไม่ว่าจะเป็นการเดินสั้นๆ ในสวน การหยิบจับสิ่งของด้วยตัวเอง การทำงานบ้านอย่างง่ายๆ นอกจากนั้นกิจกรรมนั่งเมาท์เป็นเพื่อนคุย งานศิลปะและดนตรีอย่างง่ายๆ ที่ทำร่วมกันได้ ไม่ลืมใส่ความสนุกจัดหนักลงไปด้วย เพื่อช่วยเพิ่มอรรถรสได้มาก
ลาขาดจากสิ่งบั่นทอนสุขภาพ
- ผู้ป่วย – งดหรือเลิก สูบบุหรี่ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่แออัดเพราะจะติดเชื้อได้ง่าย รวมถึง ดูแลรักษา และควบคุมโรคอื่นๆ ควบคู่ร่วมไปกับการรักษาโรคมะเร็ง ไม่ให้โรคต่างๆ หรืออาการแทรกซ้อนขยายผลซ้ำเติมความป่วยไข้ที่มีอยู่
- เพื่อนหรือญาติ – คอยผลักดันให้ผู้ป่วย ลด ละ เลิก ให้กำลังใจ และคอยควบคุมพฤติกรรมของผู้ป่วยอย่างถนอมน้ำใจ ให้เกิดความร่วมแรงร่วมใจเพื่อประสิทธิผลที่ดีในการรักษา
ปรับพฤติกรรมการกิน เติมความสดชื่น
- ผู้ป่วย –เมื่อกินอาหารได้น้อย ให้พยายามกินในจำนวนมื้อที่บ่อยขึ้น และต้องงดอาหารหวาน เพราะทำให้มะเร็งขยายตัวเร็ว และงดอาหารเค็ม เพราะมีผลต่อการทำงานของไต หลีกเลี่ยงอาหารหมักดอง อาหารทอด ผัด หรือมีกลิ่นรุนแรง เพราะมักกระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และควรงดอาหารที่จะกระตุ้นเซลล์มะเร็งได้ เช่น น้ำตาล หรือเนื้อแดง
- เพื่อนหรือญาติ –ปรับเปลี่ยนสถานที่กินอาหารของผู้ป่วย ลดความจำเจ เปลี่ยนไปนั่งกินข้าวริมระเบียง หรือส่วนอื่นๆ ของบ้านที่บรรยากาศดี อากาศถ่ายเท มีแสงแดด หรือต้นไม้ดอกไม้
ตั้งเป้าหมายตบรางวัลให้ชีวิต
- ทั้งผู้ป่วย และคนใกล้ชิดเอง ต้องมีหัวใจเดียวกันว่า การมีชีวิตอยู่ต่อนั้นมีความหมายมาก ทั้งต่อตัวเรา คนรอบข้าง ยังมีสิ่งที่เราชอบ กิจกรรมที่เราอยากทำ สถานที่ที่ยังไม่ได้ไป หรืออะไรที่เรารัก ตั้งธงเป็นกำลังใจเลยว่า เราจะตายไม่ได้ เราจะหายดี แล้วเราจะได้ทำ จะได้ลอง จะได้ไปคว้าเอารางวัลที่เรารอคอย
“นวัตกรรมที่คณะนักวิจัยร่วมกันพัฒนาที่ได้รับรางวัลนวัตกรรมดีเด่นในการดูแลผุ้ป่วยมะเร็งจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เป็นการช่วยสร้างภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยให้เพิ่มขึ้นมาเพื่อต่อสู้กับโรค แต่ใจของผู้ป่วยเองก็ต้องมีกำลังใจ ในการต่อสู้กับความกังวล ทุกข์ ท้อใจไปพร้อมๆ กันด้วย อย่าลืมกินอาหารให้ครบหมู่ และเพิ่มอาหาร พืช ผัก และผลไม้ที่ไม่มีรสหวาน เน้นสุขอนามัยในการกินอยู่และใช้ชีวิต รวมทั้งออกกำลังกาย เพื่อเสริมประสิทธิภาพการบำบัด ฟื้นฟูตามแต่ละกรณีของผู้ป่วย และให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น” ศ.ดร. พิเชษฐ์ วิริยะจิตรา กล่าวปิดท้าย
บทความที่คุณอาจสนใจ
5 อาหารต้านมะเร็ง ป้องกันโรคร้าย มะเร็งไม่มาเยือน
6 ผลไม้ต้านมะเร็ง กินได้ทุกวัน สำหรับคนป่วยและไม่ป่วย