โควิด -19 กลับมาระบาดระลอกใหม่ไปทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่ประเทศไทย บางคนอาจจะไม่เคยป่วยด้วยโควิดเลยสักครั้ง บางคนอาจจะกำลังป่วย และหลาย ๆ คน อาจจะเคยป่วย และหายแล้ว ซึ่งหลาย ๆ คนอาจจะหายป่วยโดยสิ้นเชิง ไม่ได้รับผลกระทบใด ๆ จากโควิด แต่ก็ยังมีคนบางกลุ่มที่ยังมีผลกระทบระยะยาวจากโควิด หรือที่เรียกกันว่า Long Covid วันนี้ "Nurseonomy คนดีย์ที่ไม่เหมือนใคร" จะมาขอเล่าถึง อาการลองโควิด (Long Covid ) หรือผลกระทบระยะยาวจากโควิด (Post Covid) จากประสบการณ์จริงของตัวเอง (จะเรียก Long Covid หรือ Post Covid ก็ได้ ไม่มีใครว่า ) เผื่อจะเป็นประโยชน์ให้ท่านผู้อ่าน จะได้เกิดความเข้าใจ และได้รับการดูแลรักษาอย่างถูกต้อง ทันท่วงที ในกรณีที่จำเป็น เพราะคนที่ป่วยด้วยโควิดก็อาจจะมีอาการ หรือไม่มีอาการเหล่านี้ก็ได้ ตั้งแต่โควิด-19 เริ่มระบาดที่ประเทศจีนเมื่อปี 2019 และระบาดต่อเนื่องเป็นวงกว้างไปทั่วโลกจนถึงปัจจุบัน ผู้เขียนทำงาน และอยู่อาศัยที่ประเทศสวีเดนตั้งแต่โควิดเริ่มระบาด และป่วยด้วยโรคโควิดถึงสองครั้ง คือตั้งแต่ปลายปี 2020 และล่าสุดเมื่อเดือนมีนาคมของปีนี้ การเจ็บป่วยด้วยโควิดทั้งสองครั้งของเรา มีแค่อาการไข้ต่ำ ๆ ไม่เกิน 38.2 องศา เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามตัว ไอ จาม การรับรส และรับกลิ่นเปลี่ยนไป เหนื่อยบ้าง แต่ไม่หอบ จึงดูแลรักษาตัวเองที่บ้าน โดยกินแค่ยาลดไข้และใช้ยาตามอาการเท่านั้น ที่เราไม่ไปโรงพยาบาล และรักษาอาการตัวเองที่บ้าน เพราะเป็นนโยบายของกระทรวงสาธารณสุขประเทศสวีเดน ที่ต้องการลดความแออัดและภาระงานของเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาล ซึ่งเราก็เคยแชร์ถึงการเจ็บป่วยด้วยโควิดไปแล้วในบทความที่ผ่าน ๆ มา (แนบไว้ท้ายบทความ)วันนี้เราจะขอแชร์ประสบการณ์จริงของตัวเอง ที่ได้รับผลกระทบจากอาการ Long Covid หรือ Post Covid ให้ได้อ่านกัน แต่อันดับแรกเราจะมาดูก่อนว่าอาการ Long Covid หรือ Post Covid ที่เค้าพูดถึงกัน มีอะไรบ้าง ?อาการ Long Covid หรือ Post Covid คืออะไร ?คนที่จะจัดอยู่ในอาการ Long Covid หรือ Post Covid ต้องมีอาการต่อเนื่องมากกว่า 4 สัปดาห์ หรือหนึ่งเดือน หลังจากป่วยด้วยโควิดจากการเก็บข้อมูลผู้ป่วยที่มีอาการ Long Covid หลังจาก 1 เดือน ถึง หนึ่งปี พบว่า ผู้ป่วยโควิด 1 ใน 5 หรือคิดเป็น 20 เปอร์เซ็นต์ ของผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 18-64 ปี มีอาการ Long Covid อย่างน้อยหนึ่งอาการ และพบว่าผู้ป่วยโควิดที่มีอายุมากกว่า 65 ปี มีอาการ Long Covid มากถึง 1 ใน 4 หรือคิดเป็น 25 เปอร์เซ็นต์ มีอาการ Long Covid อย่างน้อยหนึ่งอาการ โดยอาการ Long Covid แยกได้เป็นสองกลุ่มหลัก ๆ คืออาการ Long Covid ที่พบได้บ่อยคือ เหนื่อย อ่อนเพลียอาการทางร่างกายและจิตใจจากการเจ็บป่วยอาการไข้อาการทางระบบหายใจ เช่นการหายใจลำบาก หายใจไม่เต็มปอด หรืออาการไอเรื้อรังอาการ Long Covid อื่น ๆอาการทางระบบประสาท เช่น อาการปวดหัว เวียนหัว หลับยาก ไม่มีสมาธิ โฟกัสไม่ได้ ซึมเศร้า การรับกลิ่น และรสเปลี่ยนไป วิตกกังวล หรือซึมเศร้ามีอาการปวดข้อ และกล้ามเนื้ออาการทางหัวใจ อาการทางระบบหลอดเลือด เช่นเจ็บหน้าอก ใจสั่น ลิ่มเลือดอุดตันตามอวัยวะต่าง ๆอาการทางระบบย่อยอาหาร เช่น ท้องเสีย ปวดท้องอาการอื่น ๆ เช่น เป็นผื่นตามผิวหนัง ความเปลี่ยนแปลงของประจำเดือน 4 อาการ Long Covid ที่เกิดกับตัวเราคราวนี้เราจะมาแชร์ประสบการณ์จริงของเราเอง ว่า 4 อาการ Long Covid ของเรามีอะไรบ้าง1. อาการทางระบบประสาทการมีสมาธิลดลง แต่ดีขึ้นในที่สุด ตั้งแต่เราป่วยด้วยโควิดครั้งแรก เราก็มีปัญหาเรื่องการไม่มีสมาธิ และความสามารถในการโฟกัสสิ่งต่าง ๆ ลดลงไป ซึ่งแต่เดิมเราเป็นคนที่สามารถอ่านหนังสือและจำได้อย่างรวดเร็ว แต่หลังจากป่วยด้วยโควิด เราอ่านผ่านตาไปก็จริง แต่เราก็จำอะไรไม่ได้ ซึ่งเรามีอาการแบบนั้นอยู่ประมาณครึ่งปีเต็ม ๆ แต่หลังจากนั้นอาการก็ดีขึ้นเป็นลำดับ ปัจจุบันไม่มีอาการเหล่านั้นแล้ว แต่เมื่อเราป่วยด้วยโควิดครั้งที่สองเมื่อต้นปีที่ผ่านมา เราก็รู้สึกว่าเราไม่ได้รับผลกระทบดังกล่าวแต่อย่างใดการมองเห็นแย่ลง ช่วงแรก ๆ ตาพร่า อ่านหนังสือ หรือจ้องคอมนาน ๆ ไม่ได้ เลยต้องไปตัดแว่นสายตามาใช้ ช่วงแรก ๆ ที่ตาพร่า ๆ ก็ยังสามารถกล่าวหาภาวะ Long Covid ได้ แต่หลังจากผ่านไปสักระยะ รู้สึกว่าสายตาอาจจะเปลี่ยนไปตามวัย 😊การรับกลิ่นเสียไปโดยสิ้นเชิงก่อนป่วยการรับกลิ่นของเราก็ไม่ได้ไวมาก แต่หลังจากป่วยด้วยโควิดการรับกลิ่นก็เสียไปโดยสิ้นเชิง แต่ก็มีหลาย ๆ คนที่สามารถฝึกการรับกลิ่นมาเป็นปกติเหมือนเดิม2. อาการทางระบบหายใจ และหัวใจหลังจากที่ป่วยด้วยโควิด เราเองมีอาการหายใจไม่เต็มปอด และที่น่าแปลกคือบางวันเดินออกกำลังกายได้มากกว่า 1-2 ชั่วโมง โดยไม่ต้องหยุดพัก ขณะที่บางวันเดินแค่ 15-30 นาทีก็หายใจแทบไม่ทัน อาการอีกอย่างหนึ่งคืออาการเจ็บหน้าอกข้างซ้ายที่เป็น ๆ หาย ๆ ซึ่งอาการก็คล้ายโรคหัวใจ แต่เราก็เพิ่งไปตรวจคลื่นหัวใจซึ่งผลก็ปกติดีเพื่อนร่วมงานเราเองมีอาการหายใจเหนื่อยหอบหลังจากป่วยโควิด ไปเอกซเรย์ก็ไม่พบความผิดปกติ จึงไปตรวจพิเศษ หมอให้ความเห็นว่า อาการหอบเหนื่อยเกิดจากความคิดผิดปกติในการแลกเปลี่ยนก๊าซในปอด แต่หลังจากนั้นหนึ่งปีกว่า ๆ อาการเธอก็ดีขึ้นเรื่อย ๆ โดยที่เธอก็ไม่ได้รับการรักษาเพิ่มเติมแต่อย่างใด 3. อาการทางระบบย่อยอาหาร หลังจากเจ็บป่วยด้วยโควิดครั้งแรก เราก็มีอาการปวดท้อง อึดอัดในท้อง มีความรู้สึกเหมือนลำไส้ไม่เคลื่อนไหว ขับถ่ายไม่ปกติ จนเราต้องไปพบแพทย์เพื่อตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ แต่ก็ตรวจไม่พบสิ่งผิดปกติใด ๆ อาการเหล่านี้ดีขึ้นหลังจากนั้นประมาณหนึ่งปี4. อาการเหนื่อย อ่อนเพลีย อาการอ่อนเพลียที่เกิดขึ้น เราก็ไม่แน่ใจว่าเกิดจากอาการ Long Covid หรือเกิดจากความขี้เกียจ หรือเกิดจากการที่เราไม่ค่อยออกกำลังกาย ซึ่งก็เป็นเรื่องยากที่เราจะมาโยนความผิดให้ Long Covid อย่างเดียว เอาเป็นว่าข้อนี้ เราขอแบ่งรับแบ่งสู้เอาเองแล้วกันเมื่อเราได้รู้รายละเอียดเกี่ยวกับอาการ Long Covid ไปแล้ว คราวนี้เราจะมาขอแชร์ถึงการรักษาเพื่อช่วยลดอาการ Long Covid ที่เราเองก็ได้ประสบพบเจอด้วยตัวเอง และจากการแลกเปลี่ยนพูดคุยกับคนที่มีอาการ Long Covidการดูแล รักษา อาการ Long Covid (เล่าเท่าที่รู้) การรับกลิ่นและรสที่เปลี่ยนไป ให้เรารีบทำการฝึกดมกลิ่นต่าง ๆ ให้เร็วที่สุด และต้องพยายามฝึกอย่างต่อเนื่อง บางคนสำเร็จ บางคนก็ไม่สำเร็จ ส่วนการรับรส ให้พยายามทานอาหารที่เรียกน้ำย่อย หรือกระตุ้นการรับรส เช่น ทานอาหารที่ปรุงด้วยกะเพราหรืออาหารที่มีสมุนไพรไทย ต้มยำ หรือจะจัดส้มตำแบบที่เราชื่นชอบ ก็ช่วยเจริญอาหารไม่เบาเหมือนกันความเหนื่อย อ่อนเพลีย ให้เริ่มออกกำลังกายโดยเริ่มจากออกกำลังกายแบบเบา ๆ แล้วเริ่มออกหนักขึ้น เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพของกล้ามเนื้อต่าง ๆ และยังจะช่วยเรื่องการหายใจด้วย เน้นว่า ไม่ควรออกกำลังกายแบบหักโหมในช่วงแรก อันนี้เพื่อนที่เป็นนักกายภาพบำบัดแนะนำมานอกจากนั้นการกินอาหารที่ดี มีประโยชน์ กินอาหารเสริมหรือวิตามินช่วย ก็ทำให้เรามีแรงขึ้น แต่อาหารเสริมหรือวิตามินต่าง ๆ กินมากเกินไป ก็อาจจะเป็นผลเสียต่อร่างกายเช่นกัน เพราะฉะนั้นเราควรกินด้วยความระมัดระวัง สังเกตอาการผิดปกติของตัวเอง จากการที่โควิดมีผลต่อการเกิดลิ่มเลือดในร่างกาย และยังอาจจะส่งผลต่อเนื่องไปถึงอาการ Long Covid ดังนั้นถ้าเราพบว่าตัวเองเจ็บหน้าอกบ่อย ๆ หรือมีอาการปวดศีรษะรุนแรง แขนขาอ่อนแรง มีอาการบวมของแขนขาที่เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ ให้รีบไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด เพราะเลือดออกจะไปอุดตันตามอวัยวะต่าง ๆ ได้ถึงแม้โควิดจะยังคงระบาดอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน เราก็คงจะทำอะไรมากไม่ได้ เพราะชีวิตก็ต้องเดินต่อไป สิ่งหนึ่งที่เราทุกคนจะสามารถทำได้ก็คือ การดูแล รักษา และป้องกันตัวเอง โดยการดูแลรักษาร่างกาย และจิตใจให้แข็งแรง พยายามหลีกเลี่ยงแหล่งชุมชนแออัดช่วงที่มีการระบาด และอย่าลืมล้างมือให้สะอาด การ์ดอย่าตก ส่วนใครที่ป่วย และมีอาการ Long Covid อย่างเรา ก็ลองใช้วิธีที่เรากล่าวมาข้างต้นในการดูแลร่างกายตัวเอง ส่วนจะได้ผลแค่ไหน ก็อาจจะขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละคนด้วย ที่สำคัญอีกอย่างคือ ณ วันนี้ยังไม่มีการรักษาใดที่การันตีเรื่องการรักษา Long Covid เพราะหลาย ๆ ประเทศก็กำลังพยายามเก็บรวบรวมข้อมูล และวิจัยอย่างต่อเนื่อง แล้วพบกันใหม่ฉบับถัดไปค่ะNurseonomyเครดิต ภาพปก 1 โดย WebTechExperts จาก Pixabayภาพปก 2,3,4 ถ่ายโดยผู้เขียนภาพที่ 1 - 4 ถ่ายโดยผู้เขียน กราฟฟิกจากเว็บ Canvaข้อมูลทางวิชาการบางส่วนจาก เมโยคลินิคบทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ป่วยโควิดรอบ 2 ดูแลและรักษาตัวเองแบบ Home isolation (trueid.net)วิจัยสวีเดนชี้ โควิด ทำให้ประสิทธิภาพการมองเห็นลดลง (trueid.net)โควิด ผู้สั่นสะเทือนธุรกิจคนชรา (trueid.net)แชร์ประสบการณ์ 7 วันกับความเจ็บป่วย ด้วยโควิด (trueid.net)แชร์ประสบการณ์ 7 สิ่งที่ต้องทำเมื่อเป็นโควิด แต่ไม่อยากให้ติดคนใกล้ตัว (trueid.net)*STAR COVER"อย่ามัวแต่ดูมาดังกัน"*ทรูไอดีคอมมูนิตี้ ขอชวนทุกคนมาสนุกโคฟเวอร์ พร้อมลุ้นรับเงินรางวัลมูลค่ารวมกว่า 7,000 บาท (5 รางวัล) โคฟคนที่ใช่ ไลค์คนที่ชอบ`ร่วมสนุกได้ที่ ทรูไอดีคอมมูนิตี้ ห้อง cover บนแอปทรูไอดี`คลิกเลย >> https://ttid.co/UAnK/7y9jfqkqอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม >> https://bit.ly/3O1cmUQร่วมสนุกตั้งแต่วันที่ 10 มิถุนายน 2565 - วันที่ 3 สิงหาคม 2565
