กระถิน ผักสวนครัวริมรั้วประจำบ้าน ที่คนอีสานส่วนใหญ่มักนำมาทานกับส้มตำ หอยนางรมสดเพื่อตัดกลิ่นคาวและให้รสชาติกลมกล่อมมากยิ่งขึ้นและมักทานกับอาหารรสจัดๆ เช่น ต้มยำ แกง ยำ ส้มตำ นิยมทานใบอ่อน ดอก ฝักอ่อนและเมล็ด เป็นผักที่ทานสดได้อร่อยเข้ากับอาหารที่ทาน หรือจะนำไปประกอบอาหารเป็นเมนูต่างๆก็ได้ กระถินจัดเป็นผักสวนครัวที่มีประโยชน์ต่างๆมากอุดมไปด้วย ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก วิตามินต่างๆสูงและเบต้าแคโรทีนส่วนไหนที่ทานได้บ้าง?ที่นิยมทานกัน ยอดอ่อน ใบอ่อน ฝักอ่อนและเมล็ด รสชาติเป็นแบบไหนกัน? ยอดอ่อน ใบอ่อน จะมีรสชาติขมออกมัน นิยมทานแบบสดจิ้มกับน้ำพริกหรือทานกับส้มตำ หอยนางรมสด ขนมจีนน้ำยา ทำยำยอดกระถินและทำแกงรสชาติจัดๆ ที่เราเห็นคนชอบทานคู่กับหอยนางรมสด เพราะจะทำให้เข้มข้นเนื้อหอยมีความละมุนรสหวานชาติหวานทานง่ายมากยิ่งขึ้น ฝักอ่อนจะมีรสชาติหวานออกเฝื่อนเล็กน้อย เมล็ดควรเลือกทานที่ไม่อ่อนไม่แก่มากสังเกตง่ายๆฝักจะเริ่มเต็มผิวของฝักจะหนา ถือว่ากำลังดีให้แกะเอาเมล็ดสีเขียวเข้มข้างในมาทานโดยส่วนตัวแล้วผู้เขียนมักจะเก็บเอายอดอ่อนและเมล็ดมาทานคู่กับส้มตำบ้านๆใส่ปลาร้า เข้ากับน้ำปลาร้าแบบเข้มข้นมากไม่มีรสขมออกหวานซะด้วยซ้ำ แต่กลิ่นจะฉุนหน่อยนะติดมือติดปากนาน กลิ่นจะคล้ายๆกับกลิ่นสะตอ เมล็ดกระถินถือว่าเป็นยาระบายอย่างดี เมื่อทานมื้อหนักได้ทานกระถินคู่กับส้มตำจะช่วยให้สบายท้อง ระบายได้ดีมากขึ้นนอกจากนี้กระถินยังขึ้นชื่อในเรื่องช่วยให้หลับง่ายและผ่อนคลาย ใครที่ชอบนอนไม่หลับหรือชอบตื่นมากลางดึก เมล็ดแก่ของกระถินช่วยคุณได้เป็นวิธีที่คนในสมัยก่อนนำมาชงดื่มเพื่อช่วยให้หลับง่าย นอนหลับได้ผ่อนคลาย ถามว่าผู้เขียนเคยใช้วิธีนี้ไหมเคยคะ แล้วทำไงนะหรือ? ให้นำฝักแก่สีน้ำตาลมาแกะเอาเมล็ดสีน้ำตาลข้างใน ใช้สักประมาณ 1 กำมือ นำมาคั่วไฟอ่อนๆให้สุก จากนั้นก็นำมาบดหรือตำให้ละเอียดเป็นผง จากนั้นให้นำมาชงดื่มเหมือนชา ทานครั้งละ 1 ช้อนชาต่อน้ำ 1 แก้ว วันละ 2 ครั้ง เป็นวิธีที่ทำให้ผู้เขียนรู้สึกผ่อนคลายมากๆในวันที่เครียดหรือเหนื่อยจากการทำงาน ก็จะชงดื่ม เวลาที่ตื่นนอนแล้วจะช่วยให้เราสบายตัวและโล่งสมองนะคะ ยังมีอีก 1 วิธีที่หลายๆคนไม่รู้เหมือนเราที่ไม่เคยรู้มาก่อนเหมือนกัน พอได้ลองทำแล้วให้ผลชัวร์ ให้เรานำเปลือกจากต้นตัดมาพอประมาณ 1 ฝ่ามือแล้วล้างน้ำให้สะอาดฝนหรือบด แล้วเอาสำลีชุบมาพอกไว้บริเวณที่เรา เลือดไหล พูดง่ายๆก็ใช้ห้ามเลือดนั้นแหละหรือเวลาที่แมลงสัตว์ กัดต่อย ผื่นคัน จะช่วยให้อาการที่เป็นทุเลาลงได้ หรือนำใบกระถินมาต้มกับขมิ้นและข้าวสารที่แช่จนพองตัวแล้ว พอกไว้บริเวณที่เกิดแผลจะช่วยให้อาการทุเลาลงได้เช่นกัน ซึ่งผู้เขียนเองได้ลองมาแล้วตอนเด็กๆถือว่าช่วยได้เยอะเลยคะและแผลไม่เกิดอาการอักเสบด้วยต้นกระถินตามบ้านเราจะเป็นกระถินเล็กซึ่งจะสังเกตง่ายๆ ใบ ยอด ดอก ผลจะมีขนาดเล็กมีสีขาว เขียวบนกัน พูดง่ายๆดูในทุกๆส่วนจะมีขนาดเล็ก ซึ่งกระถินเล็กจะสามารถทานได้โดยนิยมปลูกกันทั่วไปตามหมู่บ้านที่ผู้เขียนอยู่ หรือตามริมทางก็เป็นกระถินเล็กสามารถกินได้เหมือนกัน อีกหนึ่งชนิดจะเป็นกระถินยักษ์ ก็สมชื่อเขานั้นแหละทุกๆส่วนจะมีขนาดใหญ่กว่ากระถินเล็ก 2 เท่าสีก็จะดูเข้มกว่ากระถินเล็กอีกด้วย ส่วนใหญ่แล้วเขานิยมไปเป็นส่วนประกอบของอาหารสัตว์ คนไม่ควรทานและควรหลีกเลี่ยง ในกระถินยักษ์มีสารชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า ไมโมซีน ซึ่งเป็นอันตรายต่อคนแต่เป็นประโยชน์ต่อสัตว์เคี้ยวเอื้องทั้งหลาย เพราะในกระเพาะของสัตว์เคี้ยวเอื้องสามารถทำลายสารชนิดนี้ได้และยังช่วยฆ่าพยาธิในสัตว์เคี้ยวเอื้องได้ดี นอกจากนี้แล้วกระถินยักษ์ยังสามารถนำไปแปรรูปทำเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆได้อีกด้วย เช่น ถ่าน กระดาษ ไม้อัด ในป่าหรืออุทยานยังสามารถพบเห็นได้ทั่วไปจะปลูกเพื่ออนุรักษ์ดินและน้ำ ถือว่าเป็นต้นไม้อีกหนึ่งชนิดที่ช่วยให้ป่าอุดมสมบูรณ์ กระถินยักษ์จึงไม่ค่อยเป็นที่นิยมปลูกสักเท่าไหร่ในแถวหมู่บ้านที่ผู้เขียนอยู่ ้ต้นกระถินเป็นไม้ยืนต้น สูงประมาณ 1- 5 เมตร จัดอยู่ในพืชตระกูลเดียวกับถั่ว ลำต้นมีสีเขียวออกเทาเปลือกบาง ใบมีขนาดเล็กสีเขียวคล้ายกับขนนก ดอกมีรูปร่างกลมดอกอ่อนมีสีเขียว เมื่อแก่จะเริ่ม มีขนาดใหญ่ขึ้นพอประมาณมีสีขาวคล้ายขนนุ่น ส่วนฝักจะออกตามซอกกิ่งจะเริ่มมีลักษณะยาวๆแบนๆสีเขียว พอเริ่มแก่ฝักก็เริ่มนูนเป็นรูปเมล็ดข้างให้เห็นได้ชัด แก่เต็มที่ฝักก็เริ่มเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลทั้งฝักและเมล็ดด้านใน แนะนำเมนูจากกระถิน(เข้ากันสุดๆ) ส้มตำปลาร้าใส่กระถิน ตำกุ้งสดใส่กระถิน ยำหอยนางรมยอดกระถิน ยำหอยนางรมทางเครื่อง ยำขนมจีนขนมจีนน้ำยา ผัดหมี่กระถิน ผัดยอดกระถินไฟแดง ไข่เจียวกระถิน ไข่คั่วกระถิน ยำกระถิน แกงยอดกระถินใส่ปลาย่าง เป็นต้นคุณค่าทางโภชนาการยอดอ่อนกระถิน 100 กรัม พลังงาน 62 กิโลแคลอรี ใยอาหาร 3.8 กรัม โปรตีน 8.4 กรัม ฟอสฟอรัส 11 มิลลิกรัมคาร์โบไฮเดรต 5 กรัม น้ำ 80.7 กรัม ไขมัน 0.9 กรัม เหล็ก 9.2 มิลลิกรัม แคลเซียม 137 มิลลิกรัม วิตามินเอ 7,883 หน่วยสากล วิตามินบี1 0.33 มิลลิกรัม วิตามินบี2 0.09 มิลลิกรัม วิตามินบี3 1.7 มิลลิกรัม วิตามินซี 8 มิลลิกรัม ประโยชน์และสรรพคุณโดยรวมของกระถิน บำรุงหัวใจ บำรุงตับ บำรุงกระดูก บำรุงร่ายกาย บำรุงสายตา ช่วยให้เจริญอาหาร ช่วยขับระดูในผู้หญิง ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ช่วยสมานแผลให้หายเร็วขึ้น ช่วยระบาย ขับลมในลำไส้ แก้ร้อน แก้โรคโลหิตจาง แก้กระหาย แก้ท้องร่วง แก้ฝีหลายหัว แก้อาการนอนไม่หลับ แก้ขับพยาธิตัวกลม แก้โรคบิด แก้โรคผิวหนัง แก้นิ่วในกระเพาะ ต่อต้านอนุมูลอิสระข้อควรระวังในการทานกระถินคนที่เป็นโรคไต เพราะในกระถินมีธาตุโพแทสเซียมสูง หลีกเลี่ยงการทานได้ควรหลีกเลี่ยงนะคะคนที่เป็นโรคเกาต์ เพราะในกระถินมีกรดยูริกสูงที่เสี่ยงต่อผู้ป่วยโรคเกาต์ไม่ควรทานกระถินโดยเด็ดขาดกระถินทานได้ แต่อย่าทานเยอะ เพราะจะให้เข้าไปสะสมในร่างกายทำให้ขนร่วงหรือเป็นหมัน ซึ่งกระถินมีสารซีลีเนียมที่ดูดซึมจากดินเยอะจึงทำให้เกิดสาเหตุดังกล่าว ในตลาดแถวบ้านของผู้เขียนไม่มีขายนะคะ เพราะส่วนใหญ่แล้วมีเกือบทุกบ้าน มีกินทุกบ้านจึงไม่ค่อยนิยมนำมาขายและไม่ค่อยมีใครนำไปขาย กระถินเป็นพืชที่ปลูกง่ายโตไว กินกับส้มตำก็อร่อยและยังไงก็ตามไม่ควรทานในปริมาณมากๆนะคะ เพราะว่าให้โทษต่อร่างกายได้ ทานในปริมาณที่พอดีก็จะส่งผลดีต่อร่างกายและไม่มีสารตกค้างต่อร่างกาย หวังว่าเพื่อนๆคงอ่านบทความนี้และนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างสูงสุดนะคะ สุดท้ายนี้อย่างลืมทานอาหารให้หลากหลายและครบทั้ง 5 หมู่ หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอด้วยนะ ภาพปก ออกแบบจาก canva โดยผู้เขียนและภาพประกอบทั้งหมดโดยผู้เขียนเปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !
