วิธีลดไข้ในเด็ก เช็ดตัวลดไข้ ยาพาราเซตามอลลดไข้ ไข้ในเด็กคืออาการอย่างหนึ่งที่เกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งโดยส่วนใหญ่ก็มักจะเกิดจากไวรัส หลายคนพอลูกมีไข้ไม่รู้ว่าสามารถลดไข้ให้ลูกได้ โดยวิธีหลักๆ ในการลดไข้ก็มักจะหนีไม่พ้นการเช็ดตัวลดไข้และการให้ยาลดไข้ เพราะการปล่อยให้เด็กมีไข้สูงเป็นสาเหตุไปสู่การชักในเด็กจากไข้สูงได้! ดังนั้นการเรียนรู้ไว้ว่าเมื่อลูกเป็นไข้ตัวร้อนควรทำอย่างไร จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นเพราะความรู้ในบทความนี้สามารถนำไปใช้ได้จริง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยามฉุกเฉินดึกดื่นเที่ยงคืนแล้วลูกเป็นไข้ตัวร้อน!1. เมื่อลูกเป็นไข้ตัวร้อนต้องระบุให้ได้ก่อนว่าไข้สูงหรือไข้ต่ำ! ซึ่งถ้ามีปรอทวัดไข้ควรเอามาวัด หากบ้านไหนไม่มีปรอทให้ประเมินไข้ด้วยหลังมือซึ่งสามารถบอกได้คร่าวๆ เหมือนกัน แต่จะบอกได้แค่ว่าไข้สูงหรือต่ำและต้องอาศัยประสบการณ์ ในบางทีนั้นการจะไปหาซื้อปรอทวัดไข้ตอนตีสองก็คงไม่ใช่วิธีการที่ดีนัก! โดยเฉพาะหากบ้านอยู่ไกลตัวเมือง! ดังนั้นประเมินไข้ด้วยหลังมือคือการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า และที่ต้องใช้หลังมือเพราะผิวหนังส่วนนี้บางกว่าด้านฝ่ามือ จึงทำให้รับสัมผัสกับความร้อนเมื่อลูกเป็นไข้ได้ดีกว่า ถ้ามีปรอทวัดไข้จะสามารถรู้ได้ว่า ระดับของไข้เป็นชนิดไหน ดังนี้ไข้ต่ำ คือ ถ้ามีมีอุณหภูมิร่างกายระหว่าง 37.5 - 38.9 องศาเซลเซียสไข้ปานกลาง คือ ถ้ามีอุณหภูมิร่างกายระหว่าง 38.9 - 39.5 องศาเซลเซียส ไข้สูง คือ ถ้ามีอุณหภูมิร่างกายระหว่าง 39.5 - 40.0 องศาเซลเซียส2. ถ้าเด็กตัวร้อนมีไข้ต่ำให้เริ่มลดไข้เด็กด้วยการเช็ดตัวลดไข้ การเช็ดตัวลดไข้ง่ายที่สุด ต้องใช้อุปกรณ์ 3 อย่างน้ำอุณหภูมิห้อง น้ำอุณหภูมิห้องคือน้ำที่ไม่ได้เย็น อุ่นหรือร้อน อาจเปิดจากก๊อกน้ำ เทจากน้ำขวด บ้านไหนไม่ได้ใช้น้ำประปา น้ำบ่อ น้ำบาดาล หรือน้ำฝนสามารถใช้ได้ ขอเพียงให้แน่ใจว่าสะอาด เพราะผู้เขียนได้ลองใช้น้ำทุกประเภทมาแล้วค่ะใช้ได้เหมือนกัน กะละมังหรืออื่นๆ ที่สะอาดและใหญ่พอที่จะใส่น้ำได้ประมาณ 3 ขัน กะเอาได้ ปริมาณน้ำที่ใช้นี้ให้เพียงพอกับการเช็ดตัวสามารถเปลี่ยนน้ำใหม่ได้ถ้าต้องการผ้าผืนเล็กอย่างน้อย 2 ผืน ควรเป็นผ้าที่สามารถดูดซับน้ำได้ดีและนุ่ม เช่น ผ้าขนหนู ผ้าอ้อมเด็กสามารถใช้ได้ ที่ต้องใช้ผ้าผืนเล็กเพราะจะทำให้การเช็ดตัวทำได้ง่ายและไม่เกะกะ วิธีเช็ดตัวลดไข้แบบง่ายๆ ควรทำ 10-20 นาที ดังนี้ถอดเสื้อผ้าเด็กออก สามารถเช็ดตัวได้หมดไม่ว่าเด็กจะนอน นั่งหรือยืน ควรเช็ดตัวลดไข้ในที่ๆ ปิดพัดลมและปิดแอร์ ใช้ผ้าชุบน้ำให้เปียกและบิดให้หมาด จากนั้นใช้ผ้าผืนแรกเริ่มเช็ดตัวจากใบหน้าจากนั้นวางผ้าเปียกพักไว้ที่ซอกคอ ใช้ผ้าผืนที่ 2 เช็ดที่หน้าอก แขน มือ จากนั้นชุบน้ำและบิดให้หมาด เช็ดที่ขา ขาหนีบ นำผ้าไปชุบน้ำและบิดให้หมาดอีกครั้ง จากนั้นให้เช็ดที่แผ่นหลัง นำผ้าทั้งสองผืนชุบน้ำและบิดให้หมาดวางพักไว้ที่รักแร้ข้างละผืน สามารถวางผ้าเปียกพักไว้ตามซอกคอและหน้าผากระยะหนึ่งได้เช่นกันเช็ดตัวลดไข้ซ้ำในแต่ละจุด 3-4 ครั้ง จนครบตามเวลาหลังจากเช็ดตัวลดไข้แล้วประมาณ 15 นาที ให้วัดไข้ซ้ำด้วยปรอทวัดไข้ ถ้าไข้ลดให้เฝ้าระวังอาการไข้ไปอีกระยะภายในวันเดียวกันนั้น *การเช็ดตัวลดไข้สามารถทำให้ไข้ลดลงได้จากการนำความร้อนของน้ำ โดยเราจะสังเกตได้ว่าผ้าชุบน้ำเปียกหลังเช็ดตัวจะอุ่นๆ ทุกครั้งที่เช็ดตัวคือการนำความร้อนออกมาจากร่างกาย 3. ถ้ากรณีมีไข้สูงมีความจำเป็นต้องให้ยาลดไข้ร่วมกับการเช็ดตัวลดไข้ และถ้าเช็ดตัวลดไข้แล้วไข้ไม่ลดก็ต้องให้ยาลดไข้ ปกติยาลดไข้สำหรับเด็กจะใช้ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) แบบน้ำเชื่อม คำว่า พาราเซตามอล เป็นชื่อสามัญทางยา หรืออีกชื่อหนึ่งคือ อะเซตามิโนเฟน (Acetamenophen) ชื่อสามัญทางยานี้ถ้าพูดง่ายๆ ก็คือชื่ออย่างเป็นทางการ ชื่อทางวิชาการและชื่อที่บุคลากรทางการแพทย์ใช้ สำหรับชื่อทางการค้าจะมีหลายชื่อเป็นชื่อที่คนทั่วไปจะจำและใช้เรียกชื่อยาพาราเซตามอล เช่น ยาซาร่าแบบน้ำเชื่อม โดยชื่อทางการค้าซาร่านี้หมายถึงตัวยาพาราเซตามอล รวมไปถึงชื่อทางการค้าอื่นๆ ด้วย*ยาพาราเซตามอลทำให้ลดไข้ได้ โดยผ่านกลไกยับยั้งการสังเคราะห์และการหลั่งของพรอสตาแกลนดินในระบบประสาทส่วนกลางยาพาราเซตามอลแบบน้ำเชื่อมสำหรับเด็กจะต้องกินมากน้อยแค่ไหนนั้น จะถูกคำนวณจากน้ำหนักตัวของเด็ก โดยน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ต้องได้รับยาพาราเซตามอล 10 มิลลิกรัม ตัวอย่างเช่น เด็กหญิงน้ำหวาน มีน้ำหนักตัว 10 กิโลกรัม ก็ต้องกินยาพาราเซตามอล 10 มิลลิกรัม การจะกินกี่มิลลิลิตรนั้นให้ดูข้างขวดยา เพราะข้างขวดจะเขียนบอกไว้ว่ายา 1 มิลลิลิตร (ml) หรือซีซี (cc) นั้นมีตัวยาพาราเซตามอลกี่มิลลิกรัม หน่วยมิลลิลิตรและซีซีมีความหมายเดียวกัน เช่น 5 มิลลิลิตร ถ้าเป็นซีซี ก็คือ 5 ซีซี การกินยาพาราเซตามอลมีความจำเป็นต้องตวงปริมาณของยาอย่างชัดเจน จึงควรมีกระบอกฉีดยาหรือช้อนชาสำหรับตวงยาไว้ภายในบ้านไว้ยามฉุกเฉิน แนะนำให้ซื้อกระบอกฉีดยาขนาด 3, 5 หรือ 10 ซีซี ถ้าขนาดเล็กกว่าหรือใหญ่กว่านี้จะทำให้ไม่สะดวก ช้อนชาใช้ได้กรณีเด็กต้องกินยา 1 ช้อนชา โดย 1 ช้อนชานี้ มีปริมาตรเท่ากับ 5 มิลลิลิตร ยาพาราเซตามอลที่มีอยู่แล้วในบ้านหากเก็บไว้อย่างดีและยังไม่หมดอายุจากครั้งสุดท้ายที่ใช้ยาสามารถนำมาใช้ได้ ยาพาราเซตามอลแต่ละยี่ห้อในปริมาณการตวงเท่ากันอาจมีปริมาณของตัวยาพาราเซตามอลไม่เท่ากัน ดังนั้นการอ่านฉลากยาจึงมีจำเป็นต้องทำทุกครั้ง4. นอกเหนือจากการเช็ดตัวลดไข้และกินยาพาราเซตามอลแล้ว ควรทำสิ่งต่อไปนี้เพื่อส่งเสริมให้หายจากไข้ใส่เสื้อผ้าให้เด็กชนิดที่บางและสามารถระบายอากาศได้ดีงดการกินอาหารร้อน เครื่องดื่มหรืออื่นๆ ที่ร้อนในระหว่างเป็นไข้กระตุ้นให้เด็กดื่มน้ำหรือนมมากขึ้นสามารถใช้เจลลดไข้ได้หลังจากเช็ดตัวลดไข้แล้วจัดสิ่งแวดล้อมภายในบ้านให้มีการระบายอากาศที่ดีประสบการณ์ของผู้เขียนเมื่อเด็กเป็นไข้ตัวร้อนล่าสุดนั้นผู้เขียนได้ดูแลหลานชาย อายุ 2 ขวบ ที่มีอาการเป็นไข้ตัวร้อน มีน้ำมูกใสไหลออกมาเป็นบางครั้ง ยังไม่ถึงขนาดไหลยาวตลอดเวลาเป็นงวงช้าง มีไข้ต่ำๆ การประเมินว่ามีไข้ต่ำนี้ได้จากการใช้หลังมือจับบริเวณซอกคอ เนื่องจากหาปรอทวัดไข้ไม่เจอ! หลังจากนั้นผู้เขียนจึงเช็ดตัวลดไข้ โดยเริ่มจากเตรียมน้ำเปิดน้ำประปาจากก๊อกน้ำธรรมดาใส่กะละมัง ประมาณ 3 ขัน และใช้ผ้าอ้อม 2 ผืน ผ้าอ้อมที่ใช้นี้ทำมาจากผ้าสาลู จากนั้นถอดเสื้อและถอดแพมเพิส หลายชายไม่อยู่นิ่งกับที่ให้เช็ดตัวก็เลยเช็ดแบบยืน เขาเดินหนีเราก็เดินตามเช็ดทุกจุดจนเกือบถึง 10 นาที ต้องหยุดเช็ด! เพราะพบว่าหลานชายมีอาการหนาวสั่น หากเสร็จตัวลดไข้ไปแล้วพบว่ามีอาการหนาวสั่นต้องหยุดเช็ดตัว! หลังจากนั้นก็ห่มผ้าเช็ดตัวแห้งและเช็ดตัวเปลี่ยนเสื้อผ้าให้ โดยใส่เสื้อกล้ามและใส่เฉพาะแพมเพิส ไม่ใส่กางเกง และเมื่อผ่านไปประมาณ 15 นาที ผู้เขียนได้จับดูที่ซอกคอของหลานชายอีกครั้ง พบว่าไม่มีอาการตัวร้อนแล้ว แสดงให้เห็นว่าเช็ดตัวลดไข้ได้ผล หลังจากนั้นจึงป้อนข้าว กระตุ้นให้ดื่มน้ำและดื่มนม และในระหว่างวันเดียวกันนั้นอีกประมาณ 3 ชั่วโมง ผู้เขียนยังสังเกตอาการมีไข้ ซึ่งพบว่าไม่มีไข้แล้ว ดื่มนมได้ ดื่มน้ำได้ กินข้าวได้ ไม่มีอาการเพลียหรือซึม และนอนหลับพักผ่อนได้ตามปกติ จึงไม่ได้กินยาพาราเซมอลแบบน้ำเชื่อม ยี่ห้อซาร่าในตู้เย็น ซึ่งถ้าหลานชายต้องกินยาพาราเซตามอลแบบน้ำเชื่อมนั้นจะต้องตวงออกมา 1.8 มิลลิลิตร ค่ะ และไม่ได้ใช้เจลลดไข้เพราะว่าหลานกลัว!แล้วคุณผู้อ่านล่ะคะเคยมีประสบการณ์ดูแลลูกหลานที่เป็นไข้ตัวร้อนกันบ้างไหมค่ะ? การลดไข้ด้วยการเช็ดตัวถือเป็นกุญแจสำคัญที่ทำให้ไข้ลดลงได้แบบง่ายๆ ที่ทำได้ที่บ้าน และการเช็ดตัวลดไข้นี้ยังสามารถช่วยป้องกันการมีไข้สูง ปกติเวลาเด็กมีไข้เราสามารถรู้ได้ตั้งแต่ช่วงแรกๆ ค่ะ เพราะเราจะจับและสัมผัสตัวเด็กตลอดเวลา ดังนั้นเมื่อเด็กมีไข้ต่ำๆ อย่าได้เพิกเฉย! ให้เช็ดตัวลดไข้ทันทีเราจะไม่รอจนเด็กมีไข้สูงเด็ดขาด! เพราะเด็กจะชักจากไข้สูงได้ และถ้าเช็ดตัวแล้วไม่ดีขึ้นค่อยกินยาพาราลดไข้เป็นขั้นตอนต่อมาค่ะเครดิตภาพหน้าปก จาก ผู้เขียน และ Bibek Thakuri / Unsplash ออกแบบใน Canvaภาพประกอบเนื้อหาจากผู้เขียนบทความอื่นที่น่าสนใจ✳️แชร์ประสบการณ์รักษาเด็กเจ็บขาไม่ยอมเดิน จากการขาดวิตามินซี ด้วยตัวเองจนหายของเล่นส่งเสริมพัฒนาการเด็ก ของเล่นปุ่มกดวงกลม ดียังไงต่อลูก กดอ่านเพิ่ม!รีวิวแพมเพิสศรีริต้า แพมเพิส Molfix มีแถบบอกการซึมซับ แพมเพิสไม่เข้าวิน! ดีมากแม่อยากผอมหุ่นดี อยากมีซิกแพค หาอินสปายลดน้ำหนัก เข้าร่วมด่วนที่ฟิตแอนด์เฟิร์มคอมมูนิตี้
