เอ่ยถึง ผักแขยง หลายคนจะคิดถึงต้มปลาใส่ผักแขยง แกงอ่อมปลาใส่ผักแขยง แกงหน่อไม้ใส่ผักแขยง หมกปลาใส่ผักแขยง ฯลฯ นอกจากผักแขยงจะช่วยดับกลิ่นคาวในอาหาร ยังทำให้อาหารมีกลิ่นหอม มีรสชาติอร่อย ทำให้เรากินข้าวได้มากขึ้น กินอร่อย นอกจากความหอมฉุนมากๆ แล้ว ผักแขยงยังมีสารเคมีที่สำคัญในกลุ่มฟลาโวนอยด์ และเทอร์ปีนอยด์ มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ต้านแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา ผักแขยงยังอุดมไปด้วยวิตามินเอ วิตามินซี แคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก ฯลฯ สรรพคุณทางยาของผักแขยงก็มีมาก อาทิ ช่วยขับน้ำนม ระบายท้อง แก้ไข้ ช่วยขับลม ช่วยให้เจริญอาหาร ฆ่าเชื้อโรค บรรเทาอาการปวดประจำเดือน ป้องกันเส้นเลือดตีบตัน เป็นยาระบายอ่อนๆ แก้พิษเบื่อเมา ตำพอกแก้อาการบวม(ห้ามพอกบนแผลที่อักเสบ) ฯลฯ วิธีกินผักแขยงแก้ไข้ จะนำต้นสด 15 - 30 กรัม มาต้มน้ำกิน ผักแขยง อยู่ในวงศ์ Plantaginaceae ประเทศไทยมีอยู่ 2 ชนิด ชนิดแรกมีชื่อวิทยาศาสตร์ Limnophila aromatica Merr. ชนิดที่สองมีชื่อวิทยาศาสตร์ Limnophila geoffrayi Bonati. ผักแขยงเป็นผักที่มีกลิ่นแรง หอมฉุน รสเผ็ดร้อน เป็นไม้ล้มลุก เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่แฉะ มีน้ำขัง ผักแขยงเป็นอีกผักที่ผู้เขียนชอบปลูก ผู้เขียนปลูกผักแขยงไม่ได้ปลูกโดยใช้เมล็ด ผู้เขียนไปซื้อผักแขยงมาจากตลาด เลือกเอาแบบใบไม่ช้ำ มาถึงบ้านก็เอาผักแขยงมาตั้งไว้ในถังหรือกะละมังก็แล้วแต่สะดวก ใส่น้ำลงไปประมาณหนึ่งเซน ตั้งไว้ที่ที่ร่ม แช่ไว้ประมาณ 1 - 2 วัน รากของผักแขยงจะเริ่มงอกออก เตรียมภาชนะปลูกเป็นแบบก้นปิด จะเป็นกระถาง กะละมัง หรือถังก็ได้ นำดินปลูกใส่ลงไปเกือบครึ่งภาชนะ แล้วใส่น้ำลงไปท่วมดิน ดินจะเละๆ หน่อย ช่วงเย็นๆ แดดร่มๆ ก็นำผักแขยงที่เราแช่ไว้มาจิ้มลงไปในดินเละๆ จิ้มถี่ๆ ให้หนาหน่อยจะสวย ไว้ประดับตกแต่งบ้านเรือนได้ด้วย ช่วงกลางคืนอากาศไม่ร้อนผักแขยงที่เราปลูกไว้จะฟื้นตัว เช้ามามาดูได้เลยผักแขยงจะเริ่มอวดความอวบสวย ปลูกไว้เองสะดวกเวลาจะทำอาหารหรือจะนำมาปรุงยาไม่ต้องไปซื้อหา เมนูอร่อยจากผักแขยงที่บ้านผู้เขียนชอบ คือ ต้มปลาช่อนใส่ผักแขยง เตรียมปลาช่อนหั่นเป็นชิ้น ผักแขยง ผักชีลาว กระเทียมทุบ หอมแดงทุบ พริกสดทุบ ข่าทุบ ตะไคร้ทุบ ใบมะกรูดฉีก รากผักชีไทยทุบ ซุปก้อนสำเร็จรูป ตั้งหม้อใส่น้ำประมาณครึ่งหม้อ พอน้ำเดือดก็ใส่เครื่องทุกอย่างที่เตรียมไว้ลงไป ต้มให้เดือด พอเดือดใส่ปลาช่อนลงไป เดือดอีกใส่ผักแขยงกับผักชีที่เด็ดเตรียมไว้ลงไป สักครู่ก็ปิดไฟ กลิ่นต้มปลาช่อนหม้อนี้จะหอมมากๆ กินร้อนๆ กับข้าวสวยร้อนๆ อร่อย จะกินข้าวได้หลายจานเลยทีเดียว ท่านใดชอบก็ลองนำไปประยุกต์ทำกินดูนะคะ ต้มปลาช่อนหม้อนี้ไม่มีกลิ่นคาวจากปลา เพราะผักแขยงจะช่วยดับกลิ่นคาวปลาได้ดีนัก ผักแขยงเป็นผักพื้นบ้านที่ราคาไม่แพง หาซื้อได้ง่าย นำมาประกอบอาหารได้กลิ่นได้รสชาติอร่อย อีกทั้งยังมีวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ มีประโยชน์ต่อสุขภาพของเรา อย่าลืมเลือกผักแขยงมาทำอาหารกัน อร่อยแล้วยังมีประโยชน์ต่อร่างกายด้วยนะคะ เครดิตขอบคุณข้อมูลจาก สารประกอบฟีนอลิกและฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระในผงผักแขยง อรนุช นาคชาติ, วรรณา เอกทอง และ อรนุช คงลัก ขอบคุณข้อมูลจาก ผักพื้นบ้านสี่ชนิด เสริมภูมิคุ้มกัน และต้านจุลซีพ นริศา คำแก่น, พิมพ์พิมล ตันสกุล, ลลิตา วีระเสถียร และ พัชรวรรณ ตันอมาตยรัตน์ ขอบคุณข้อมูลจาก ยำผักพื้นบ้าน คุณค่าทางโภชนาการ กลุ่มงานวิชาการเภสัชกรรมแผนไทย สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกภาพปก ภาพประกอบ ถ่ายโดยผู้เขียน *STAR COVER"อย่ามัวแต่ดูมาดังกัน"*ทรูไอดีคอมมูนิตี้ ขอชวนทุกคนมาสนุกโคฟเวอร์ พร้อมลุ้นรับเงินรางวัลมูลค่ารวมกว่า 7,000 บาท (5 รางวัล) โคฟคนที่ใช่ ไลค์คนที่ชอบ`ร่วมสนุกได้ที่ ทรูไอดีคอมมูนิตี้ ห้อง cover บนแอปทรูไอดี`คลิกเลย >> https://ttid.co/UAnK/7y9jfqkqอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม >> https://bit.ly/3O1cmUQร่วมสนุกตั้งแต่วันที่ 10 มิถุนายน 2565 - วันที่ 11 สิงหาคม 2565