“ความงาม” นิยามที่มีการเปลี่ยนแปลงได้ตามค่านิยมของยุคสมัยหรือกลุ่มชน ดังนั้นจึงเป็นสิ่งที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปได้เสมอ หากจะกล่าวให้เข้าใจได้ง่าย ๆ ว่า ความงามคือเทรนด์ ( Trends ) ความนิยมของผู้หญิงแห่งยุคสมัยนั่นเอง ดังนั้นความงามในแต่ละยุคจึงมีความแตกต่างกันอย่างมาก จะเห็นได้จากความงามของนางในวรรณคดีไทยที่มักจะมีความงามที่คล้ายกันอยู่ 3 ประการดังนี้ 1. งามผิวพรรณ ความงามทางผิวพรรณของนางในวรรณคดีนี้ มีทัศนะแตกต่างกันออกไปบ้างแต่ก็ยังคงมีความเรียบเนียนคล้ายกัน โดยส่วนมากแล้วผิวพรรณที่งามนี้มักจะมีความขาว หรือ เหลืองทองอ่อน ไม่คล้ำเป็นจุดด่างดำ ภาพจากpixabay.com ดังจะเห็นได้จาก“ดูผิวสินวลละอองอ่อน มะลิซ้อนดูดำไปหมดสิ้น” ชมโฉมนางศกุนตลา จากเรื่องศกุนตลา บทนี้กล่าวถึงผิวของนางศกุนตลาโดยใช้ภาพพจน์แบบอติพจน์ (hyperbole) กล่าวเกินจริงว่านางมีผิวขาวมากกว่ากลีบดอกมะลิ และ “พิศผิวผิวผ่องดั่งทองทา” ชมโฉมนางสีดา จากเรื่อง รามเกียรติ์ ข้อความนี้สะท้อนถึงค่านิยมความงามของผู้หญิงว่าต้องเหมือนความผุดผ่องและไม่หมองคล้ำเหมือนกับทองคำนั่นเอง 2. งามฟัน( งามทนต์ ) เนื่องจากในสมัยที่กวีผู้นิพนธ์วรรณคดีไทยยังมีชีวิตอยู่เทคโนโลยีทางทันตกรรมยังไม่ก้าวหน้า ผู้อ่านวรรณคดีจึงไม่มีโอกาสเห็นนางในวรรณคดีแปรงฟันหรือจัดฟัน ดังนั้นสิ่งที่ปรากฏอยู่ในบรรณพิภพของวรรณคดีไทยจึงเป็นแฟชั่นฟันสีดำเงาเหมือนนิล ภาพจากpixabay.com ซึ่งฟันสีดำเงานี้มาจากการเคี้ยวหมากหรือกินหมากเพื่อเคลือบฟันและป้องกันฟันผุตามความเชื่อโบราณ สำหรับนางในวรรณคดีที่มีฟันดำเงางามนั้นได้แก่ นางสีดาที่กวีพรรณนาความงามไว้ในบทชมโฉมจากเรื่องรามเกียรติ์ “ พิศทนต์ดั่งนิลอันเรียบราย ” นางสุวรรณเกสร จากเรื่องเจ้าหญิงนกกระจาบ “ พระทนต์คือนิล ” พระเพื่อน พระแพง จากเรื่องลิลิตพระลอ “ ทนต์นั้นเปรียบสีมณีนิล ” 3. งามทรวงอก (งามถัน ) บทชมโฉมนางในวรรณคดีแทบทุกบทจะต้องกล่าวถึงทรวงอกหรือถันของผู้หญิง ซึ่งกวีมักจะมีคติหรือทัศนะว่าทรวงอกหรือถันของนางในวรรณคดีนั้นต้องงามเหมือนดอกบัว ซึ่งผู้เขียนเองก็ไม่มั่นใจเหมือนกันว่าท่านกวีเหล่านั้นหมายถึงบัวชนิดใด และบัวนั้นอยู่ในช่วงวัยใดระหว่างบัวแรกแย้ม บัวตูม บัวบาน หรือบัวโรย โดยบทชมโฉมที่กล่าวถึงทรวงอกของนางในวรรณคดีมีดังนี้ นางสร้อยสุดา จากเรื่องสิงหไกรภพ “ พระเต้าตั้งดังดอกประทุมทอง ” นางสีดา จากเรื่องรามเกียรติ์ “ พิศถันดั่งปทุมเกสร ” นางสุวรรณเกสร จากเรื่องเจ้าหญิงนกกระจาบ “ พระถันทั้งสอง ดังดอกบุษบง ” ภาพจากpixabay.com ในปัจจุบันค่านิยมความงามบางอย่างที่ปรากฏในวรรณคดีไทยได้เสื่อมความนิยมไปแล้ว ฟันอันดำเงาคล้ายนิลถูกแทนที่ด้วยเหล็กดัดฟันหลากสีให้เลือกสรร ผิวที่ขาวกว่าดอกมะลิของนางศกุนตลาและผิวผ่องเหมือนทองทาของนางสีดา ถูกแทนที่ด้วยผิวขาวอมชมพูแบบมีออร่าและผิวสีน้ำผึ้งนวลของหญิงสาวสมัยใหม่แล้ว แต่ค่านิยมความงามของทรวงอกหญิงสาวนั้น ปัจจุบันไม่สามารถนิยามได้เนื่องจากจะเป็นการก้าวล่วงเกียรติของคุณสุภาพสตรี ดังนั้นความงามของนางในวรรณคดีจึงเป็น “ตำนาน” และนิยามที่สะท้อนความเป็นไทยในอดีตได้เป็นอย่างดี ขอบคุณภาพปกจากpixabay.com
