กระถินข้างถนน แบบไหนกินได้? วิธีเก็บกระถิน ประโยชน์ถ้ากระถินไม่มีเพลี้ยปกติผู้เขียนจะเก็บมาเป็นผักสดไว้สำหรับกินภายในบ้าน เท่าที่จำได้นั้นผู้เขียนไม่เคยซื้อกระถินมากิน ไม่ว่าจะเป็นยอดกระถิน เมล็ดกระถินหรือฝักอ่อนของกระถินก็ตาม เพราะผู้เขียนได้เรียนรู้มาตั้งแต่สมัยยังเป็นนักเรียนชั้นประถมแล้วว่า กระถินแบบไหนกินได้ ส่วนไหนของกระถินกินได้บ้างและจะเก็บกระถินแบบไหนเวลาจะเอามากินเป็นผักในชีวิตจริงๆต้องบอกว่าผู้เขียนเป็นคนหนึ่งที่ชอบเก็บกระถินมาเป็นผัก โดยส่วนใหญ่กระถินที่ผู้เขียนเก็บก็มักจะไม่ได้ซื้อหาด้วยเงิน เพราะกระถินชนิดที่กินได้สามารถหาได้ง่ายๆ ริมถนน ที่เป็นกระถินเกิดเองตามธรรมชาติ จากการบอกเล่าของพ่อกับแม่ของผู้เขียนนั้นทำให้ผู้เขียนได้เรียนรู้ว่าต้องเก็บกระถินแบบไหน ไม่ใช่กินได้หมดกระถินแบบไหนกินได้?กระถินมีสองชนิด ชนิดแรกตามชนบทจะเรียกว่ากระถินเล็ก ภาษาอีสานเรียกว่า ผักกะเสด ซึ่งเป็นกระถินที่มนุษย์สามารถกินได้แบบสบายใจหน่อย โดยสังเกตได้ง่ายๆ คือ บริเวณยอดหรือดอกของกระถินเล็กจะมีลักษณะสีขาวปนเขียวอ่อน ยอด ดอกและผลของกระถินเล็กจะมีขนาดเล็กส่วนกระถินอีกชนิดนั้น เรียกว่า กระถินยักษ์ หากสังเกตด้วยตาเปล่าตั้งแต่แรกเห็นจะพบว่ากระถินยักษ์จะมีสีเขียวเข้มแทบจะทุกส่วนและดูมีขนาดของส่วนต่างที่ใหญ่เมื่อเทียบกับกระถินเล็ก ในกระถินยักษ์มีสารพิษที่ชื่อว่า ไมโมซีน (Mimosine) ในปริมาณมาก จึงทำให้คนไม่นิยมนำมากินและควรหลีกเลี่ยง แต่สัตว์เคี้ยวเอื้องสามารถกินได้ เพราะสัตว์เคี้ยวเอื้องจะมีความสามารถทำลายสารไมโมซีนได้ในกระเพาะหมักของสัตว์ สารไมโมซีนจึงไม่มีโทษต่อสัตว์เคี้ยวเอื้อง และกระถินยักษ์ยังเป็นแหล่งของสารแทนนินที่มีฤทธิ์ฆ่าพยาธิในสัตว์เคี้ยวเอื้องได้อีกด้วยปกติผู้เขียนจะกินกระถินเล็กเท่านั้น ถ้าหาไม่ได้แล้วไปเจอกระถินยักษ์ผู้เขียนก็ไม่เคยเก็บมากินค่ะ เก็บกระถินเล็กแต่ละครั้งจะนำมากินประมาณ 5-10 บาท เป็นผักสดสำหรับ 3-4 คน ซึ่งเมื่อหารเฉลี่ยต่อคนแล้วถือว่าไม่มาก เพราะปกติจะกินผักหลากหลายชนิดที่เวลาหนึ่ง ผู้เขียนชอบกินกระถินสดมากกว่านำไปลวกค่ะ เพราะจากที่เคยชิมกระถินลวกนั้นรสชาติจะต่างจากกระถินสดมาก กระถินสดจะอร่อยกว่า ส่วนของกระถินที่ผู้เขียนกินบ่อยที่สุดคือยอดอ่อนค่ะ ถัดมาคือเมล็ดกระถิน สำหรับดอกตูมและฝักอ่อนของกระถินได้กินบ้างเป็นบ้างครั้งประโยชน์ของกระถินกระถินมีโปรตีนสูงเพราะกระถินเป็นพืชตระกูลถั่ว ในพืชตระกูลถั่วนั้นจะมีความสามารถตรึงไนโตรเจนในอากาศที่ปมรากได้ โดยอาศัยแบคทีเรียไรโซเบียม (Rhizobium) จึงพบว่า มีการนำกระถินมาเป็นส่วนประกอบในอาหารสัตว์เพื่อเป็นแหล่งของโปรตีน และผู้เขียนเคยเห็นฟาร์มทำก้อนเพาะเห็ดนางฟ้าได้นำเอาต้นกระถินป่นมาเป็นองค์ประกอบในส่วนผสม โดยต้นกระถินป่นที่ผู้เขียนเห็นนั้นจะมีสีเหลืองอ่อนๆ เป็นผงละเอียดคล้ายแป้ง จากการสอบถามคนทำก้อนเพาะเห็ดให้ข้อมูลว่า กระถินป่นจะเป็นแหล่งของธาตุอาหารไนโตรเจนให้กับเห็ดในระหว่างที่เห็ดเจริญเติบโตขึ้นผู้เขียนไม่เคยกินกระถินยักษ์แต่พอจะรู้มาว่ากระถินยักษ์มีประโยชน์หลายอย่าง ได้แก่ ใช้เป็นแหล่งอาหารให้กับสัตว์เคี้ยวเอื้อง เช่น แพะ สามารถนำมาเป็นไม้เพื่อแปรรูปได้ ใช้ทำฝืนและถ่าน ใช้ทำแผ่นใยไม้อัดแข็ง ใช้ทำกระดาษ ปลูกเพื่อเป็นแนวกันลมหรือใช้เป็นไม้ค้ำยัน และกระถินยักษ์ยังใช้ปลูกป่าเพื่ออนุรักษ์น้ำและดินอีกด้วย เมื่อไม่นานมานี้ผู้เขียนได้พบเห็นการปลูกกระถินยักษ์ในครัวเรือนเพื่อจำหน่ายต้น ซึ่งเป็นน้องสาวของพ่อของผู้เขียนเอง ซึ่งสามารถปลูกและสร้างรายได้ในครัวเรือนได้จริงๆ ค่ะสำหรับเหตุผลที่ผู้เขียนเลือกกินกระถินเล็กนั้น เพราะกระถินเล็กเป็นแหล่งของวิตามินเอและแคลเซียม โดยพบว่าในกระถิน 1 ขีด สามารถให้วิตามินเอมากถึง 7,883 หน่วยสากล และแคลเซียม สูงถึง 137 มิลลิกรัม ถึงแม้ว่าส่วนอื่นๆ ของกระถินนอกเหนือจากส่วนที่นำมาเป็นผักได้จะมีสรรพคุณทางสมุนไพร เช่น ราก ลำต้น ฯลฯ แต่ผู้เขียนก็ไม่ได้นำมาใช้ในชีวิตจริงๆ เลยค่ะผู้เขียนจะกินกระถินในส่วนของยอดอ่อน ดอกตูม ฝักอ่อนและเมล็ดกระถินเท่านั้น โดยเมล็ดกระถินผู้เขียนมักจะนำมาเป็นส่วนประกอบในการทำส้มตำ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเมล็ดกระถินก็ยังสามารถกินต่างหากได้ ด้วยความที่เมล็ดกระถินมีขนาดค่อนข้างเล็ก จึงเป็นที่นิยมว่าถ้ามีฝักกระถินที่มีเมล็ดพร้อมกินได้ จะต้องเอามาแกะออกรวมๆ กันไว้ก่อนนำมากินหรือใส่ส้มตำ เพราะค่อนข้างจะเสียเวลามากหากกินเมล็ดกระถินจากฝักทีละฝักวิธีการเก็บกระถิน▪️ยอดอ่อน จากที่ผู้เขียนได้ลองเก็บกระถินมานับครั้งไม่ถ้วนนั้น พบว่า ควรเก็บเฉพาะยอดอ่อนที่จะกินจริงๆ มาเลย เพราะถ้าเก็บยาวเกินไปและมีใบแก่ติดมาด้วย ผู้เขียนพบว่า เมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 2 วัน ใบกระถินที่แก่จะร่วง ซึ่งทำให้ยากต่อการทำความสะอาดในกรณีร่วงในช่องแช่ผักในตู้เย็น และไม่ควรเก็บยอดกระถินมาเผื่อไว้กินเกิน 2 วัน เพราะสภาพจะไม่ค่อยสวยงามมากนักหลังจาก 2 วันแล้ว ถึงแม้ว่าจะอยู่ในตู้เย็นก็ตาม▪️ช่อดอกตูม ควรเลือกเก็บเฉพาะดอกตูมจากช่อดอกที่มีขนาดเล็กๆ โดยให้สังเกตดอกตูมจะต้องมีขนาดไม่เกินหรือเท่ากับขนาดของเมล็ดข้าวโพด มีเหตุผลเดียวกันกับยอดอ่อนกระถินค่ะ พอเข้าวันที่ 2 หลังจากเก็บมา หากเก็บดอกตูมที่มีขนาดใหญ่มาจะพบว่าดอกจะแตกออกและร่วงปะปนกับส่วนอื่นที่เราเก็บมาค่ะ ทำให้ยากต่อการเก็บและล้างทำความสะอาดมาก ▪️ฝักอ่อน ควรเลือกเก็บฝักอ่อนที่มีขนาดความกว้างของฝักประมาณ 1 เซนติเมตร ฝักอ่อนนี้จะมีสีเขียวอ่อนและมองเห็นว่าเริ่มมีสีขาวบนฝักที่จะพัฒนาเป็นไปเมล็ดชัดเจน เพราะรสชาติจะฝาดน้อยกว่าฝักอ่อนที่มีขนาดเล็กๆ โดยฝักอ่อนขนาดเล็กเกินไปนี้จะมีสีเขียวเข้ม แต่ก็มีบางคนจะชอบฝักอ่อนขนาดเล็ก เพราะในกรณีนำมากินกับน้ำพริกหรือขนมจีนที่มีรสจัด จะทำให้รสฝาดของฝักอ่อนลดลงจากรสชาติของน้ำพริกหรือน้ำยาขนมจีนค่ะ แต่ถ้ากินเปล่าๆ หรือกับอาหารที่รสไม่จัดยังไงก็ยังฝาดอยู่วันยังค่ำ ▪️เมล็ดกระถิน ขนาดที่เหมาะสมของเมล็ดกระถิน คือ เมื่อแกะฝักของกระถินออกมาแล้วเปลือกจะหลุดออกมาง่ายๆ ถ้าหลุดยากแสดงว่ายังไม่พร้อมกินเพราะอ่อนเกินไป ซึ่งถ้าเราสังเกตดีๆ จะเห็นว่าขนาดของเมล็ดกระถินในฝักจะเล็กและแบน เมล็ดกระถินที่กินได้จะสีเขียวอ่อนและเมื่อบีบดูจะนิ่มมือ ถ้าดูจากภายนอกของฝักจะเห็นว่ามีเมล็ดนูนออกมาชัดเจน แต่ถ้าเมล็ดกระถินมีสีน้ำตาลเข้มและแข็งแล้วจะสามารถเอาไปเพาะหรือหว่านเพื่อปลูกกระถินรุ่นต่อไปได้ปัจจุบันผู้เขียนก็ยังเก็บกระถินริมทางมากินค่ะ แต่จะเก็บในบริเวณที่ห่างไกลจากเขตการจราจรและแน่ใจว่ากระถินที่เก็บมาไม่มีเพลี้ยซึ่งสามารถสังเกตได้ด้วยตาเปล่าของเราง่ายๆ ค่ะ ใครยังไม่เคยลองกินกระถินต้องหาโอกาสกินซักครั้งค่ะ จะซื้อมาจากตลาดก็ได้มีขายราคาไม่แพง กำละ 5-10 บาท เท่านั้น หรือจะซื้อยำหอยนางรมมาก็ได้ค่ะ เพราะเขาจะแถมยอดกระถินมาให้ด้วย ใครจะไปแถวบางแสนกระถินที่นั่นแพงหน่อยนะคะ เพราะกระถินเป็นผักแกล้มอย่างดีกับยำหอยนางรมค่ะราคาเลยสูง ผู้เขียนกำลังคิดว่าอาจจำเป็นจะต้องไปหาเก็บกระถินแถวนี้ก่อนถ้าได้เดินทางไปบางแสน🤣ข้อมูลที่เกี่ยวข้อง:▪️การตรึงไนโตรเจน▪️ไรโซเบียม▪️สารพิษไมโมซีนและสารแทนนิน▪️วิตามินเอและแคลเซียมในกระถิน▪️ประโยชน์ของกระถินยักษ์เครดิตภาพปกจากผู้เขียน ออกแบบใน canvaเครดิตภาพประกอบเนื้อหาจากผู้เขียนบทความอื่นที่น่าสนใจ▪️▶️ เพาะถั่วงอกในขวดไว้กินเอง แหล่งโปรตีนจากถั่วเขียว▪️▶️ ลูกหม่อน มีประโยชน์ ต้านมะเร็ง ชะลอความแก่▪️▶️ แหล่งซื้อผักปลอดสารพิษ หนองหญ้าปล้อง เพชรบุรี7-11 Community ห้องลับเมาท์มอยของกินของใช้ในเซเว่น อะไรดีอะไรใหม่ ต้องรู้ ต้องคุย ต้องแชร์
