ผ้าซิ่นอีสาน เป็นผืนผ้าที่มีความประณีตสวยงาม จากงานฝีมือของคนในชุมชน ใช้กรรมวิธีดั้งเดิมในการผลิตทำให้ผ้าไหมออกมาสวยงามจากความใส่ใจของผู้ทอ อีกทั้งยังผสานกับเส้นไหมจากธรรมชาติทำให้ผ้านุ่ม และไม่ระคายเคืองต่อผิว ผ้าซิ่นจึงมักได้รับความนิยมในการนุ่ง เพราะลวดลายที่สวยงามแสดงถึงฐานะ และความละเอียดในการเลือกผ้าของผู้สวมใส่ทำให้ดูดี อย่างไรก็ตามแม้ลวดลายจะสวยงาม แต่ถ้าใส่ไม่ถูกวิธี ไม่ถูกตามแบบโบราณแล้วก็อาจจะทำให้คนแอบหัวเราะได้ เพราะดูไม่เหมาะสม และสวยงาม ในบทความนี้จึงนำ 5 วิธี ใส่ผ้าซิ่นอีสานให้สวย มาบอกเล่าให้ผู้อ่านทุกท่านได้ทราบกันครับ ผ้าถุงอีสาน ภาพถ่ายโดย บดินทร์ เพียงสุวรรณ 1. ปลายผ้าซิ่นต้องเท่ากัน มีคำผญาโบราณของภาคอีสานกล่าวว่า ตีนผมให้หล่ำเกลี้ยง ตีนซิ่นให้หล่ำเพียง นั่นคือผ้าถุงต้องไม่เกยกันเมื่อใส่แล้ว ตีนซิ่นจะต้องเท่ากันดูเรียบร้อยสวยงาม ตรงที่เป็นรอยพับต้องแนบกับลำตัวเป็นแนวเดียวกันไม่บิดเบี้ยว 2. ใส่สูงกว่าตาตุ่มประมาณ 2 ข้อมือหากร่วมงานพิธีการ เพราะการนุ่งผ้าถุงมีพิธีรีตอง หากมีบรรยากาศที่เป็นทางการการควรใส่สูงกว่าตาตุ่มประมาณ 2 ข้อมือ แต่ถ้าไม่เป็นพิธีการสามารถใส่เลยเข่าได้ เพราะจะทำให้เดินสะดวกและเหมาะต่อการทำงานต่าง ๆ การฟ้อนรำของชาวบ้านไม่เป็นพิธีการมาก ภาพถ่ายโดย ภาณุพงศ์ ธงศรี 3. ดูว่าตรงไหนเป็นหัวซิ่น ตรงไหนเป็นตีนซิ่น โดยปกติแล้วผ้าซิ่นของชาวอีสานจะประกอบ 3 ส่วน คือ หัวซิ่น ตัวซิ่น และตีนซิ่น ส่วนมากหัวซิ่นสามารถสังเกตได้จากการที่ไม่รากฎลวดลาย และสีสันมากเท่าตีนซิ่น หากเราไม่เข้าใจตรงนี้อาจใส่ไม่ถูกด้านทำให้กลายเป็นจุดสนใจได้ 4. ไม่ควรให้ชายเสื้อทับจนไม่เห็นหัวซิ่น หัวซิ่นเป็นสิ่งสำคัญเช่นเดียวกันกับลายซิ่น คือ แสดงให้เห็นถึงฐานะ และโชว์ลวดลายของหัวซิ่นว่ามีความละเอียดมากแค่ไหน ในทางความเชื่อ เชื่อว่าหัวซิ่นสามารถป้องกันการทำคุณไสย และเสน่ห์มนต์ดำได้ การฟ้อนรำของชาวบ้านไม่เป็นพิธีการมาก ภาพถ่ายโดย ฐิติกรณ์ เจริญสุข 5. เลือกผ้าซิ่นให้เหมาะสมกับวัย โดยปกติแล้วผ้าถุงจะมีขนบในการใส่ เช่น ซิ่นก่วย มักจะเป็นหญิงสูงอายุ หากเป็นผ้าวา จะใช้สำหรับการบวชนาค หากผู้หญิงนำมาใส่ก็จะดูไม่เหมาะสม และถ้าเป็นวัยรุ่นควรใส่สีสด วัยกลางคนเป็นสีทึบอ่อน ๆ ผู้สูงอายุจะใส่สีทึบ เป็นแบบแผนที่เราพบเห็นได้โดยปกติในชุมชนตั้งแต่เจ้านายของชาวอีสานในอดีต จนถึงปัจจุบัน ซิ่นก่วย ภาพถ่ายโดย ภาณุพงศ์ ธงศรี เห็นไหมครับ ว่าจริง ๆ แล้วการแต่งกายของชาวอีสานมีขนบแบบแผนที่ชัดเจน การนุ่งผ้าซิ่นอีสานควรคำนึงถึงเรื่องนี้ด้วยเช่นกัน เพราะถ้าใส่ไม่ถูกต้องอาจทำให้ชุดสวย ๆ ของเราไม่สวยได้ และไม่เหมาะสมกับวัยหรือแบบแผนการสวมใส่ในงานต่าง ๆ เช่น งานที่เป็นทางการ ไม่เป็นทางการ ซึ่งเป็นเรื่องละเอียดอ่อนที่ต้องคำนึงถึงนะครับผม อย่างไรก็ตามการอุดหนุนสินค้าพื้นบ้าน ก็ช่วยกระตุ้นให้เศรษฐกิจไทยขับเคลื่อนไปได้ ร่วมกันรักษามรดกทางวัฒนธรรมร่วมกันนะครับ
